سه شنبه , ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
Next article
Previous article
برای مباحث کلی مدیریت شهری و روستایی و شوراها گفتگویی با آقای سپهری متخصص برنامه ریزی شهری و روستایی و شاغل در معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری انجام شده که متن کامل آن جهت آگاهی و استحضار خوانندگان محترم به شرح ذیل می باشد:
۱- برای اولین سوال شوراهای شهر و روستا بر چه اساسی تشکیل شده اند؟
فلسفه وجودی تشکیل شوراهای شهر وروستا، تفویض امور به مردم به نحوی که تمام شهروندان و روستاییان در تعیین سرنوشت خود مشارکت داشته باشند ولی این ها به حکم ماهیت وساختار شان معمولا دارای همگونی وهماهنگی منظم و قانونمند اداری وسازمانی نیستند. اداره شهر وروستا به جزبا مشارکت شهروندان وروستاییان نمی تواند به مرحله اجرا در آید. پس می توان گفت وظایف مهم واصلی شوراها بسترسازی برای بروز وظهور مشارکت عمومی مردم در امور مربوط به شهر وروستاست. شوراها باید زبان مشترک مثلث مردم، مسوولان ومتخصصان عمل کنند و در راستای توسعه پایدار و دستیابی به مدیریت شهری وروستایی خوب و سالم ارتباط تنگاتنگی با نظام اداری واقتصادی داشته باشند.
۲- بارزترین عملکرد منفی شوراها شهر و روستا چه می تواند باشد؟
نبود افراد متخصص و بی اعتمادی شوراها به استفاده از نظر متخصصان در حوزه های مختلف، نداشتن تجربه در حوزه های مربوط، آگاه نبودن وبی توجهی به شرح وظایف قانونی خود و حذف مشارکت و مشورت با مردم در سرنوشت خودشان و تنها عضو شورا بودن است.
۳- چه توصیه ای در این خصوص دارید؟
،ضرورت، آموزش اعضای شوراهاست. هرچه اعضای شوراها به قانون، وظایف و دانش علمی مدیریت شهری وروستایی بیشتر اشنا شوند بهتر می توانند بر شهرداریها و دهیاریها نظارت کنند و نکته دیگر در اموزش اعضای شورا تدوین برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت توسعه شهری و روستایی و تنظیم وتصویب بودجه و نظارت دقیق بر نحوه مصوبات و هزینه منابع توسط شهرداری ودهیاری، عدم تناسب سنی و تحصیلی و دانش و مهارت های شغلی منطبق بر شرح وظایف شوراها، پرهیز از هرگونه تصورات و برداشت های شخصی و تن ندادن به قواعد جمعی، شفاف و مشخص نبودن چگونگی تعامل با نهادهای دیگر، قاعده مند نبودن ارتباط بین شورها ومردم و به طور کلی عدم توجه به نظام شورایی واعمال ارتباطات در انجام امور مربوط به حل مشکلات به نفع افراد خاص وتضعیف حقوق سایرین که گاها شاهد انها هستیم و … می باشد.
۴- شوراها برای جلب رضایت شهروندان وروستاییان چه تدابیری باید بیاندیشند؟
برای رضایت و اعتماد شهروندان و روستاییان، شوراها وابسته به نوع عملکرد شهرداریها و دهیاری ها هستند وعدم وابستگی شهرداری ودهیاری به دولت ومتنوع بودن وظایف آن ،کمبود منابع مالی پایدار، انتظارات ومطالبات فزاینده شهروندان وروستاییان از ان نوع بی اعتمادی عمومی در شهروندان وروستاییان ونااگاهی خاص انها به شهرداری ودهیاری از جمله مواردی است که شوراها باید برای ان پاسخ مناسب ارائه نمایند. شوراها باید در تصمیم سازیهای خود وحل مسایل ومشکلات باید به مردم به مشورت بنشینندوحرفهای مردم رابشوند واین مردمند که با مسایل ومشکلات دسته وپنجه نرم می کنند واگر حرف انها را بشنویم راحت تر می توان را خروج از مشکلات را پیدا کرد وانها در حل مسایل ومشکلات خودشان سهیم ساخت.
۵- چه وظایفی شوراها باید بیشتر به ان توجه کنند؟
بررسی وشناخت کمبودها ، همکاری با مسوولین اجرایی ونهادها ،نظارت بر امور بهداشتی ونظارت بر اماکن عمومی ،تصویب مقررات لازم برای اراضی غیر محصور شهری وروستایی.
۶- وظایفی هستند که شوراهانسبت به ان بی توجه باشند؟
بله ؛ برنامه ریزی برای مشارکت مردم در انجام خدمات مختلف ،اقدام به تشکیل انجمن ها ونهادهای اجتماعی ، تشویق وترغیب مردم در گسترش مراکز تفریحی ،ورزشی وفرهنگی ، شفاف سازی برنامه ها وعملکرد واقعی شهرداری ودهیاریها وارتباط تنگاتنگ با مردم در طول عضویت در شورا.
۷- یکی از وظایف اعضای شورا، انتصاب شهردار ودهیار است دراین خصوص چه نظری دارید؟
. فرد شهردار ودهیار باید تخصص داشته باشد تجربه ملاک انتخاب است ،اصول مدیریت را بداند. اعضای شورا باید برای انتخاب یک فرد اصلح مجموعه ای از افراد متخصص وبا تجربه را دعوت نمایند وبر اساس نوع تخصص ،سابقه کار اجرایی ،مدیریتی واگاهی از مباحث شهری وروستایی ،شخص مفید وموثری را انتخاب نمایند.
۸- برای انتخاب اعضای شوراهای اسلامی شهرها وروستاها چه نظری دارید؟
نکته مهم آگاهانه انتخاب کردن افراد است چون بیشتر مردم از روی احساسات انتخاب می کنند وبعد از گذشت چندی کنار می نشینند وانتقاد می کنند .ما باید در انتخاب اعضای شوراها ببینیم وبسنجیم که وظایفی که برعهده می گیرند توانا هستند یا خیر ؟رسیدن به این امر مستلزم آموزش وآگاهی دادن به مردم نسبت به تجربه وسوابق افراد می باشد وچون بیشتر احساسات مردم وطایفه ای بودن مردم ملاک انتخاب شوراها بوده متاسفانه این نحوه شکل گیری وانتخاب ،چون اعضای منتخب با ماهیت کار شورایی وشرح وظایف شوراها اشنا نبوده اند بنابراین شوراها به حالت نهادی بوروکراتیک تبدیل کرده اند ازاین رو مردم برای تعیین سرنوشت خودشان باید تصمیم وانتخابی منطقی وبدور از مسایل درون منطقه ای واحساسی داشته باشند تا بتوانند در حل مسایل ومشکلات منطقه ای خود گامی مثبت وتاثیر گذار بردارنددر غیر این صورت ما باید شاهد عقب ماندگیهای موجود در منطقه باشیم.
۹- اعضای منتخب شوراهای شهر و روستا باید به چه نکات اساسی توجه داشته باشند؟
۱- اعضای شورای جدید باید تمام مصوبات دوره های قبل را با دقت مطالعه وبررسی ودنبال کنندتا از هرگونه دوباره کاری جلوگیری شود که این عمل باعث اشنایی با برنامه های شورای گذشته می شود
۲- چون اولین اقدام اعضای شورا منتخب تصمیم گیری در مورد انتخاب شهردار ودهیار است ،در این فرصت اعضای شورا باید عملکرد شهردار ودهیار ودرموردماندن ویا رفتن انها عاقلانه ومنطقی تصمیم بگیرند.
۳- درکنار اموزش های تخصصی وعمومی ،ارائه اموزشهای منطقه ای ،پژوهش های محلی برای شناخت نیازها واولویت برنامه ها ومسایل ومشکلات موجود ورفع عقب ماندگیها در حوزه شهری وروستایی نیز مهم به نظر می رسد
۴- اعضای شورا باید در قبال رای مردم مکلف شوند که هر سه ماه یکبار گزارش عملکرد خود را به استماع مردم برسانند تا مردم در جریان کم وکیف اقدامات قرار گیرند
۱۰- درخصوص مسایل ومشکلات شهرداریها چه نظری دارید؟
ببینید درایران درحال حاضر بالغ بر ۱۲۰۰شهرداری وجوددارد که این شهرداریها طیف گسترده ای از جمعیت پایینتر از ۵هزار نفر تا جمعیت میلیونی را در بر می گیرد شهرداریها از این حیث که در بخش های عمران داخل شهرها وخدمات رسانی به مردم فعالیت دارند حایز اهمیتند ودر برابر مردم هم مسوولند درحالیکه دهها سازمان وادارات دولتی وغیر دولتی در امور شهر دخیل می باشند وبا یک ساختار ناهماهنگ وبدون برنامه اهداف خود را دنبال می کنند وکمک های دولتی کمتر از ۲درصد از هزینه های شهرداریها را پوشش می دهند واین در حالی است که مالیاتهای محلی نیز توسط دولت دریافت می شود و قابل توجه اینکه حدود ۴۵درصد در آمد شهرداریها را عوارض برساختمانها واراضی وصدور پروانه ساختمانی که از درامدهای ناپایدار هستند تشکیل می دهند باتمامی این اوصاف شهرداریها از نقاط ضعف ویژه ای رنج می برند.
۱۱- نقاط ضعف مدیریت شهری وشهرداریها چه مواردی می تواند باشد؟
۱- کلیه شهرداریها بدون توجه به توان مالی وتخصصی خود مقید به انجام وظایف یکسانی هستند
۲- باتوجه تشکیل شوراهای شهر ،شهرداریها از مشارکت فعال مردمی در اداره امور شهری محرومند ولی به دلیل ضعف فنی ،مدیریتی،مالی واجرایی ، برنامه آموزشی خاصی برای جلب مشارکت مردمی در اداره امور شهرندارند۳- جایگاه شهرداریها در سلسله مراتب نظام حکومتی مشخص نیست در حالیکه در سایر کشورها شهرداریها به عنوان اساس حکومتهای محلی دارای جایگاه ویژه ای هستند ۴- کمبود نیروی انسانی در شهرداریها ی کوچک چشمگیر است واز نظر کیفیت نیروهای انسانی تنها ۶درصد نیروها دارای مدارک دانشگاهی هستند ۵-شهرداریها با همه گستردگی وظایف ونقش آنها در توسعه اقتصادی واجتماعی وکالبدی شهرها که حدود ۶۵درصد جمعیت کشور رادربر دارند عملا در برنامه های توسعه نادیده انگاشته می شوند ۶- تحقیق وپژوهش در مسایل ووظایف شهرداریها چه توسط خود انها ویا دستگاههای اجرایی وبرنامه ریزی ومراکز پژوهشی ودانشگاهی مرتبط بسیار ضعیف است.
۱۲- درخصوص ساماندهی وضعیت مالی شهرداریها چه نظری دارید؟
اگر ما مقایسه ای از وضیت مالی شهرداریها دربرهه قبل وبعد از انقلاب داشته باشیم ،درقبل از انقلاب به میزان ۵۵درصد درامد شهرداریها توسط دولت تامین می شد ولی بعداز انقلاب سهم وصولی از کمکهای دولتی کاسته شد وموجب افزایش عوارض ومالیات گردید که حتی برای اخذ عوارض وتامین درآمد با محدودیت قانونی واجرایی مواجه هستند .باتوجه به اینکه در سایر کشورها وظایف شهرداریها روز به روز گسترده می شود وشهرداریها به عنوان نهادی مصرفی ،محلی ،وعمومی غیر انتفاعی وظایف بیشتری رابرعهده می گیرند وبرخی از وظایف دولتها هم به شهرداریها واگذار می شود مثلا در اکثر کشورهاکلیه امور اجرایی آموزش و پرورش با شهرداریهاست ودولت تنها نظارت می کند ویاسایرموارد … ولی در کشور ما این گونه نیست درهرحال برای خودکفایی شهرداریها وافزایش درامدها باید تدابیر قانونی اتخاذ شودوشهرداریها باید به طور مستقیم ویا غیر مستقیم در کلیه فعالیت های مرتبه با شهر واقدامهای عمرانی وخدماتی مرتبط حضور داشته باشند ونظارت نمایند واجرای طرح های توسعه شهری ونظارت بر ساخت وسازهای مربوط از جمله طرح های مسکن می بایست از طریق شهرداریها صورت گیرد در حقیقت گستردگی وظایف شهرداریهاست که می تواند قدرت اجرایی بیشتر وامکان کسب در امدهای کافی را تحقق بخشد ودستگاههای دولتی مثل نیرو،مسکن ، راه ، صنایع و…باید هماهنگی وهمکاری لازم رابا شهرداریها داشته باشند.
۱۳- باتوجه به مسایل عنوان شده چه پیشنهادی برای حل معضلات شهرداریها دارید؟
اصلاح سیستم عوارض شهرداریها۲-بهینه سازی وقانونمند کردن ارتباط شورا وشهرداری ۳- حذف بعضی از بخشودگیها ومعافیت های عوارض مربوط به سازمانها ودستگاه های اجرایی دولتی وغیر دولتی ۴-جلب مشارکت بخش خصوصی برای سرمایه گذاری۵-واگذاری وظایف جدید با اعتبارات ومنابع جدید به شهرداریها ۶-ارتقاعوارض وتصویب عوارض جدید۷- تجدیدنظر در قوانین مربوط به شهرداریها۷-تجهیز وتقویت شهرداریها از نظر نیروی انسانی متخصص۸-فراهم اوردن مکانیزمهای مناسب برای تجهیز وتقویت شهرداریها از نظر مالی.
۱۴- درپایان اگر نکته و یا نظر خاصی دارید، بیان بفرمائید؟
چگونگی انتخاب اعضای شوراهای شهر وروستا بسیار حایز اهمیت است .چون این افراد در تصمیم گیری وسیاست گذاری های توسعه شهر وروستا دخالت مستقیم دارند ، شوراها جای سیاسی کاری وباند بازی نیست درواقع این ها نمایندگان مردمند در حل مسایل ومشکلات درون منطقه ای ونباید شوراها را آلوده سیاست نمود چون در این صورت توسعه وعمران منطقه مغفول می ماند ومردم باید منطقی وآگاهانه انتخاب نمایند واز افرادی که حامیان خاص دارند تدبیر کنند وافراد اصلح را انتخاب کنند.
۱۳۹۸/۰۴/۳۱
۱۳۹۸/۰۱/۱۸
۱۳۹۷/۰۹/۱۸
۱۳۹۷/۰۸/۳۰
مدیر مسئول :
میثم جعفری
09132624539
پشتیبانی فنی :
محسن صباحی
09139627106
ایمیل سایت :
فاکس :
03154312370